Ethereum
New member
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Yeni Şafak’a konuştu. Rusya’ya yönelik batı yaptırımları konusunda Türkiye’nin halinin değişmediğini tabir eden Nebati, ABD Hazine Bakan Yardımcısı’nın imzasıyla TÜSİAD’a gönderilen mektubun aynısının MÜSİAD ve TOBB’a da gönderildiğini söylemiş oldu. Nebati’nin sorularımıza verdiği yanıtlar şu biçimde:
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo’nun Türk iş dünyası temsilcisi sivil toplum kuruluşlarına gönderdiği mektup standart mı? Mektubun içeriği kuruma göre farklı mı, içerik olarak kaç farklı mektuptan bahsedebiliriz?
Türkiye; Moskova ve Kiev içinde kalıcı ve adil bir barışın sağlanması maksadıyla savaşın başladığı birinci günden bu yana ağır bir diplomasi trafiğini başarılı bir biçimde yürütüyor. Ülkemiz, bir taraftan savaşın müzakereler yoluyla bitmiş oldurilmesi için ağır bir efor sarf ederken öteki taraftan ise bölgesel ve global problemlere tahlil üretmek hedefiyle çalışmalarına devam etmekte. Hem Ukrayna tıpkı vakitte Rusya ile derin ekonomik ve siyasi alakalara sahip olan Türkiye, savaşın sonlandırılması için en hayli çaba eden ülkelerden biridir. Türkiye, bir hayli kere tek taraflı yaptırımlara katılmadığına dikkat çekmiş fakat Rusya’nın da asla yaptırımları by-pas etmesine müsaade vermeyeceğini açık bir lisanla tabir etti.
YAPTIRIMLAR KONUSUNDAKİ TUTUMUMUZ HİÇ DEĞİŞMEDİ
Devam eden süreç ve yaptırımlar konusunda Türkiye’nin pozisyonunda bir değişiklik kelam konusu olmadığı üzere rastgele bir kurum yahut kişinin yaptırımları delmesine müsaade verilmeyecek. Türkiye, bağlantıya veiş birliğine açıktır. Gerçekten geçtiğimiz haftalarda Bakan Yardımcımız Yunus Beyefendi ile ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo içinde bir görüşme gerçekleşmiş ve kuvvetli iş birliğinin değerine vurgu yapıldı.
ÜÇ STK’YA DA TIPKI MEKTUP
Bahse mevzu mektuplar ise benzeri ve standart bir metin olarak 3 sivil toplum kuruluşuna (TÜSİAD, MÜSİAD ve TOBB) gönderilmiş ve içerikleri tıpkı. Rusya ve Ukrayna içinde arabulucu pozisyonundaki tek ülke olan Türkiye, bölgedeki barış ve istikrarın teminatı olduğu üzere Avrupa Birliği’nin güç ve besin güvenliğinin tehlikeye düşmesini engelleyecek hayati bir role de sahiptir. NATO müttefikimiz Amerika Birleşik ABD’nin de bölgede; barışın hakim kılınması, besin ve güç güvenliğinin sağlanması için Türkiye’yi destekleyici adımlar atacağından kuşkumuz yok. Türkiye, global ticarette daha fazla hisse sahibi olmak için ilgili STK’larını ve gerçek bölüm temsilcilerini destekleyerek kuvvetli iş birliği içerisinde çalışmaya devam edecek.
Bankaların kredi faizlerinin yüksek seyrediyor olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
20 Aralık 2021’den daha sonra piyasa ve siyaset faizlerinde uyumsuzluklar göründüğünde makro ihtiyati önlemler devreye alındı. Yüksek enflasyon ile karşılaştırıldığında ise kredi faizlerinin düşük tutulması sağlandı. Kredi riskini fiyatlamada en kıymetli belirleyicilerden birisi olan tahsili gecikmiş alacaklar oranı pek makul düzeylerde. Mevcut fonlama maliyetinin düzeyi de göz önüne alındığında kredi faizlerinin ilerleyen devirlerde gerilemesini bekliyoruz. Ticari kredi faiz oranlarının daha makul bir düzeyde dengeleneceğini düşünüyoruz.
20 Ağustos’ta yayımlanan ticari kredi kullandırma asılları hakkındaki yönetmeliğin tesirlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Üretimi, yatırımı ve istihdamı önceleyen Türkiye İktisat Modeli, kaynakların üretken alanlara aktarılmasını hedefliyor. Krediler enflasyonist baskı oluşturan ve makroekonomik istikrarları olumsuz etkileyen alanlara değil üretken alanlara aktarılıyor. Bu önlemlerin maksadı, Türkiye İktisat Modelinin ruhuna uygun olarak gerçek bölümün makul maliyetler ile finansmana erişimini sağıyor.
HAZİNE’NİN BORÇLANMA MALİYETİ YARI YARIYA AZALDI
Bu yılki borçlanma kompozisyonu (yurt içi, yurt dışı) hakkında bilgi verir misiniz?
2022 Hazine Finansman programında da deklare ettiğımız üzere, bu yıl memleketler arası sermaye piyasalarında gerçekleştireceğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçları aracılığıyla 11 milyar Dolar karşılığı dış finansman sağlamayı hedefliyoruz. Bu çerçevede, yılın birinci çeyreğinde gerçekleştirdiğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçlarıyla toplam 5 milyar Dolarlık dış finansman sağlamış olduk. Programın kalan kısmını tamamlamak üzere milletlerarası piyasalarda oluşabilecek borçlanma imkanlarını yakından takip ediyoruz.
Hazinemizin gerçekleştirdiği iç borçlanma süreçleri ile piyasadan pek yüksek bir finansman fiyatı muvaffakiyetle sağladı. Bu adımlar Hazine kasa mevcuduna değerli ölçüde katkı yaptı. Bu finansmanı sağlarken, bir yandan da Hazine borçlanma programı açısından 2022 yılında kıymetli kazanımlar elde ettik. 2021 yılı Ağustos ayından bu yana ihracına orta verilen 10 yıl vadeli TL cinsi sabit kuponlu senedin ihracına Mayıs ayında yine başladık. Bu senetlerin ihalelerdeki faizleri %23,9’lardan %13,2’lere kadar da geriledi.
GÜNDEMİMİZDE YENİ BİR YAPILANDIRMA YOK
Gecikmiş kamu alacaklarının tahsili için yeni bir yapılandırma yapmayı düşünüyor musunuz?
Hükümetlerimiz bugüne kadar günün şartlarının getirdiği problemlerin tahlili için her türlü önlemi almış, iktisadın daraldığı devirlerde, kamuya olan yükümlülüklerini yerine getirmede güç duruma düşen vatandaşlarımız için gerekli kolaylıkları sağladı. Yakın vakitte çıkarttığımız ve uygulaması hala devam eden yapılandırma kanunu olduğundan günümüzde yeni bir yapılandırma kanunu çıkartmayı düşünmüyoruz. Vatandaşlarımız bu tip söylentilere prestij etmemeli, yükümlülüklerini vaktinde yerine getirmeli.
Bütçe açığı amaçlarla uyumlu olacak
Bu yıl için öngörülen bütçe açığından daha düşük bir sayıyla yılı kapatabilir miyiz?
Bildiğiniz üzere yalnızca ülkemizde değil, global ölçekte yaşanmakta olan bir güç krizi ve muhakkak başlı tüm ekonomileri tesiri altına alan enflasyonist bir müddetç kelam konusu. Bunun kararında güç ve üretim maliyetleri ile fiyatların yükseldiği bir müddetçten geçiyoruz. Bu olumsuz süreçte, vatandaşlarımızın hanelerinde tükettiği doğal gaz ve elektriği daha ucuza kullanabilmelerini temin etmek emeliyle bütçemizden epey kıymetli dayanaklar sağlıyoruz. Yılsonu bütçe açığının GSYH’ye oranı olan yüzde 3,5 gayemizde de rastgele bir sapma olmadığını vurgulamak isterim. Ocak-Temmuz periyoduna ait bütçe gerçekleşmeleri de bu öngörümüzü destekliyor. Yakın vakitte açıklayacağımız Orta Vadeli Programla da bütçe istikrarı beklentimizde rastgele bir olumsuzluk bulunmuyor.
Borçlanma vadesi ortalama 65 aya çıktı
Uygulanan siyasetler yardımıyla borçlanmamızın ortalama vadesi 65 ay düzeyine yükseldi. Ortalama vadenin 2021 yılında 55 ay, evvelki yıllarde ise sırasıyla 37 ay ve 30 ay olduğu düşünüldüğünde, 2022’de borçlanma alanında uygulanan siyasetlerin kıymeti daha rahat görülür. Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştirilen 10 yıl vadeli kira sertifikası ihraçları da Hazine tarafınca gerçekleştirilmiş en uzun vadeli TL cinsi sabit getirili kira sertifikası ihracı oldu. Temmuz ayında borçlanmanın ortalama vadesi 98 ay ile Hazine iç borçlanmasında görülen en uzun ortalama vadedir. Hazinemiz, deklare ettiğı borçlanma programı kapsamında ihalelerini başarılı biçimde yürütüyor. Bilhassa son periyottaki ihraçlarımıza yatırımcılardan pek yüksek ölçüde talep geliyor. Maliyetlerin de önemli biçimde gerilediğini görmekteyiz. Bu sayede, uzun vadeli, TL cinsi, sabit getirili senetlerin toplam borçlanmamız içerisindeki hissesi yüzde 50’ler düzeyine yükseldi.
TL mevduatının tamamı krediye dönüşüyor
Türk bankacılık dalının elindeki mevduat ölçüsü, kullandırılan kredi toplamının niye üzerinde kalıyor?
Bankalarımız yüksek etkin kalitesi ve kuvvetli sermaye yeterliliğine sahiptir. Buna karşılık yüzde 100’ün altındaki kredi mevduat oranında daha hayli yabancı para kredi mevduat oranının düşük olması tesirli. Gerçekten Türk Lirası cinsinden kredi-mevduat oranına baktığımızda %120’ler civarında olduğunu görüyoruz. Yani, TL kredi ölçüsü TL mevduat ölçüsünün çok üzerinde gerçekleşiyor. Son senelerda, yabancı para kredilerdeki azalışta da yabancı para kredi kullandırımının belli kaidelere bağlanmasının tesirli olduğunu kıymetlendiriyoruz.
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo’nun Türk iş dünyası temsilcisi sivil toplum kuruluşlarına gönderdiği mektup standart mı? Mektubun içeriği kuruma göre farklı mı, içerik olarak kaç farklı mektuptan bahsedebiliriz?
Türkiye; Moskova ve Kiev içinde kalıcı ve adil bir barışın sağlanması maksadıyla savaşın başladığı birinci günden bu yana ağır bir diplomasi trafiğini başarılı bir biçimde yürütüyor. Ülkemiz, bir taraftan savaşın müzakereler yoluyla bitmiş oldurilmesi için ağır bir efor sarf ederken öteki taraftan ise bölgesel ve global problemlere tahlil üretmek hedefiyle çalışmalarına devam etmekte. Hem Ukrayna tıpkı vakitte Rusya ile derin ekonomik ve siyasi alakalara sahip olan Türkiye, savaşın sonlandırılması için en hayli çaba eden ülkelerden biridir. Türkiye, bir hayli kere tek taraflı yaptırımlara katılmadığına dikkat çekmiş fakat Rusya’nın da asla yaptırımları by-pas etmesine müsaade vermeyeceğini açık bir lisanla tabir etti.
YAPTIRIMLAR KONUSUNDAKİ TUTUMUMUZ HİÇ DEĞİŞMEDİ
Devam eden süreç ve yaptırımlar konusunda Türkiye’nin pozisyonunda bir değişiklik kelam konusu olmadığı üzere rastgele bir kurum yahut kişinin yaptırımları delmesine müsaade verilmeyecek. Türkiye, bağlantıya veiş birliğine açıktır. Gerçekten geçtiğimiz haftalarda Bakan Yardımcımız Yunus Beyefendi ile ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo içinde bir görüşme gerçekleşmiş ve kuvvetli iş birliğinin değerine vurgu yapıldı.
ÜÇ STK’YA DA TIPKI MEKTUP
Bahse mevzu mektuplar ise benzeri ve standart bir metin olarak 3 sivil toplum kuruluşuna (TÜSİAD, MÜSİAD ve TOBB) gönderilmiş ve içerikleri tıpkı. Rusya ve Ukrayna içinde arabulucu pozisyonundaki tek ülke olan Türkiye, bölgedeki barış ve istikrarın teminatı olduğu üzere Avrupa Birliği’nin güç ve besin güvenliğinin tehlikeye düşmesini engelleyecek hayati bir role de sahiptir. NATO müttefikimiz Amerika Birleşik ABD’nin de bölgede; barışın hakim kılınması, besin ve güç güvenliğinin sağlanması için Türkiye’yi destekleyici adımlar atacağından kuşkumuz yok. Türkiye, global ticarette daha fazla hisse sahibi olmak için ilgili STK’larını ve gerçek bölüm temsilcilerini destekleyerek kuvvetli iş birliği içerisinde çalışmaya devam edecek.
Bankaların kredi faizlerinin yüksek seyrediyor olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
20 Aralık 2021’den daha sonra piyasa ve siyaset faizlerinde uyumsuzluklar göründüğünde makro ihtiyati önlemler devreye alındı. Yüksek enflasyon ile karşılaştırıldığında ise kredi faizlerinin düşük tutulması sağlandı. Kredi riskini fiyatlamada en kıymetli belirleyicilerden birisi olan tahsili gecikmiş alacaklar oranı pek makul düzeylerde. Mevcut fonlama maliyetinin düzeyi de göz önüne alındığında kredi faizlerinin ilerleyen devirlerde gerilemesini bekliyoruz. Ticari kredi faiz oranlarının daha makul bir düzeyde dengeleneceğini düşünüyoruz.
20 Ağustos’ta yayımlanan ticari kredi kullandırma asılları hakkındaki yönetmeliğin tesirlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Üretimi, yatırımı ve istihdamı önceleyen Türkiye İktisat Modeli, kaynakların üretken alanlara aktarılmasını hedefliyor. Krediler enflasyonist baskı oluşturan ve makroekonomik istikrarları olumsuz etkileyen alanlara değil üretken alanlara aktarılıyor. Bu önlemlerin maksadı, Türkiye İktisat Modelinin ruhuna uygun olarak gerçek bölümün makul maliyetler ile finansmana erişimini sağıyor.
HAZİNE’NİN BORÇLANMA MALİYETİ YARI YARIYA AZALDI
Bu yılki borçlanma kompozisyonu (yurt içi, yurt dışı) hakkında bilgi verir misiniz?
2022 Hazine Finansman programında da deklare ettiğımız üzere, bu yıl memleketler arası sermaye piyasalarında gerçekleştireceğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçları aracılığıyla 11 milyar Dolar karşılığı dış finansman sağlamayı hedefliyoruz. Bu çerçevede, yılın birinci çeyreğinde gerçekleştirdiğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçlarıyla toplam 5 milyar Dolarlık dış finansman sağlamış olduk. Programın kalan kısmını tamamlamak üzere milletlerarası piyasalarda oluşabilecek borçlanma imkanlarını yakından takip ediyoruz.
Hazinemizin gerçekleştirdiği iç borçlanma süreçleri ile piyasadan pek yüksek bir finansman fiyatı muvaffakiyetle sağladı. Bu adımlar Hazine kasa mevcuduna değerli ölçüde katkı yaptı. Bu finansmanı sağlarken, bir yandan da Hazine borçlanma programı açısından 2022 yılında kıymetli kazanımlar elde ettik. 2021 yılı Ağustos ayından bu yana ihracına orta verilen 10 yıl vadeli TL cinsi sabit kuponlu senedin ihracına Mayıs ayında yine başladık. Bu senetlerin ihalelerdeki faizleri %23,9’lardan %13,2’lere kadar da geriledi.
GÜNDEMİMİZDE YENİ BİR YAPILANDIRMA YOK
Gecikmiş kamu alacaklarının tahsili için yeni bir yapılandırma yapmayı düşünüyor musunuz?
Hükümetlerimiz bugüne kadar günün şartlarının getirdiği problemlerin tahlili için her türlü önlemi almış, iktisadın daraldığı devirlerde, kamuya olan yükümlülüklerini yerine getirmede güç duruma düşen vatandaşlarımız için gerekli kolaylıkları sağladı. Yakın vakitte çıkarttığımız ve uygulaması hala devam eden yapılandırma kanunu olduğundan günümüzde yeni bir yapılandırma kanunu çıkartmayı düşünmüyoruz. Vatandaşlarımız bu tip söylentilere prestij etmemeli, yükümlülüklerini vaktinde yerine getirmeli.
Bütçe açığı amaçlarla uyumlu olacak
Bu yıl için öngörülen bütçe açığından daha düşük bir sayıyla yılı kapatabilir miyiz?
Bildiğiniz üzere yalnızca ülkemizde değil, global ölçekte yaşanmakta olan bir güç krizi ve muhakkak başlı tüm ekonomileri tesiri altına alan enflasyonist bir müddetç kelam konusu. Bunun kararında güç ve üretim maliyetleri ile fiyatların yükseldiği bir müddetçten geçiyoruz. Bu olumsuz süreçte, vatandaşlarımızın hanelerinde tükettiği doğal gaz ve elektriği daha ucuza kullanabilmelerini temin etmek emeliyle bütçemizden epey kıymetli dayanaklar sağlıyoruz. Yılsonu bütçe açığının GSYH’ye oranı olan yüzde 3,5 gayemizde de rastgele bir sapma olmadığını vurgulamak isterim. Ocak-Temmuz periyoduna ait bütçe gerçekleşmeleri de bu öngörümüzü destekliyor. Yakın vakitte açıklayacağımız Orta Vadeli Programla da bütçe istikrarı beklentimizde rastgele bir olumsuzluk bulunmuyor.
Borçlanma vadesi ortalama 65 aya çıktı
Uygulanan siyasetler yardımıyla borçlanmamızın ortalama vadesi 65 ay düzeyine yükseldi. Ortalama vadenin 2021 yılında 55 ay, evvelki yıllarde ise sırasıyla 37 ay ve 30 ay olduğu düşünüldüğünde, 2022’de borçlanma alanında uygulanan siyasetlerin kıymeti daha rahat görülür. Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştirilen 10 yıl vadeli kira sertifikası ihraçları da Hazine tarafınca gerçekleştirilmiş en uzun vadeli TL cinsi sabit getirili kira sertifikası ihracı oldu. Temmuz ayında borçlanmanın ortalama vadesi 98 ay ile Hazine iç borçlanmasında görülen en uzun ortalama vadedir. Hazinemiz, deklare ettiğı borçlanma programı kapsamında ihalelerini başarılı biçimde yürütüyor. Bilhassa son periyottaki ihraçlarımıza yatırımcılardan pek yüksek ölçüde talep geliyor. Maliyetlerin de önemli biçimde gerilediğini görmekteyiz. Bu sayede, uzun vadeli, TL cinsi, sabit getirili senetlerin toplam borçlanmamız içerisindeki hissesi yüzde 50’ler düzeyine yükseldi.
TL mevduatının tamamı krediye dönüşüyor
Türk bankacılık dalının elindeki mevduat ölçüsü, kullandırılan kredi toplamının niye üzerinde kalıyor?
Bankalarımız yüksek etkin kalitesi ve kuvvetli sermaye yeterliliğine sahiptir. Buna karşılık yüzde 100’ün altındaki kredi mevduat oranında daha hayli yabancı para kredi mevduat oranının düşük olması tesirli. Gerçekten Türk Lirası cinsinden kredi-mevduat oranına baktığımızda %120’ler civarında olduğunu görüyoruz. Yani, TL kredi ölçüsü TL mevduat ölçüsünün çok üzerinde gerçekleşiyor. Son senelerda, yabancı para kredilerdeki azalışta da yabancı para kredi kullandırımının belli kaidelere bağlanmasının tesirli olduğunu kıymetlendiriyoruz.