senbilirsin
New member
KENAN BAŞARAN
2022 Dünya Kupası, tartışmalar eşliğinde bugün başlıyor. Hem siyasi hem toplumsal birebir vakitte sportif tartışmalar bunlar…
Fena biçimde 1978 Dünya Kupası’nı anımsatıyor Katar 2022… İkisi de insan hakları ihlalleri yapan otoriter rejimlerin yönettiği mesken sahipleri.
FIFA, adeta diktatör Vileda’yı ödüllendirmek için 78’i Arjantin’e ikram etti. Devrin Brezilyalı FIFA Lideri Joao Havelange, yoksul mahalleri duvarlar örerek memleketler arası medyadan gizleyen Arjantin’in kuvvetli bir iktisada sahip olduğunu söylemekten utanmamıştı!
Katar’a yönelik hayli ağır suçlamalar var…
Bugün de insan hakları, cinsiyet eşitliği ve farklı tercihlere karşı toleransı düşük olan Katar, Dünya Kupası’nı düzenliyor. Kuşkusuz Katar’ın iktisadı 78 Arjantin’den kuvvetli. Ki aslına bakarsan bu münasebet Katar’ın kupayı almış olmasının bir numaralı niçini.
Katar’da gerek stat, gerekse otel ve altyapı inşaatlarında binlerce göçmen emekçinin öldüğü argüman ediliyor. Milletlerarası insan hakları örgütleri, meyyit sayısını 30 binlerin üzerinde gösteriyor. Katar devletiyse, taş çatlasa 50-60 şahıstan kelam ediyor!
Katar kazanıyor FBI operasyon çekiyor
Katar’a kupanın verilmesinde rüşvet verildiği argümanları da yıllardır ortalıkta dolaşıyor. Hakikaten şu günlerde Netflix’te yayınlanan FIFA belgeselinde de bu iddiayı güçlendiren ispatlar var. Adaylık belgelerine bakıldığında 2022’nin ABD’ye verilmesi lazımdı. Lakin Katar kazandı.
Ne tesadüf ki FBI, FIFA’ya 2015’te operasyon çekti. İngiliz gazeteci Andrew Jennings, 2007’de ‘Faul: FIFA’nın Karanlık Yüzü’ isimli kitabında operasyonluk pek epey iddiayı ortaya sermesine karşın FBI’ın operasyon yapması için 2022’yi Katar’a kaybetmesi gerekmişti!
Ve bu sansasyonel operasyon epey şaşalı başlasa da güya zımnî bir uzlaşıyla, ‘üç-beş kötü’ adam üzerine yıkılarak, kapatıldı.
78 de 2010 da 2018 de şaibeliydi
bir daha de belgesel en azından bize şu bilgiyi teyit ediyor: FIFA uzun yıllardır şampiyonaları dağıtırken, adil değil. En başta FIFA Lideri, koltuğunu korumak ve büyük gelirler elde etmek için bu şampiyonayı büyük koz olarak kullanıyor. 78 Arjantin, 2010 Güney Afrika, 2018 Rusya ve 2022 Katar en şaibeli kupalar.
FIFA’nın bugün futboldan men ettiği Rusya, 2018 Dünya Kupası’nı aldığında da hayli demokratik bir ülke değildi. Ukrayna ile sıcak çatışmalar ortasındaydı. Bugünkü işgalin davullarını ta o senelerda gümbür gümbür çalıyordu.
Katar için futbol, petrol üzere stratejik silah
Katar’ı müdafaaya alan FIFA, protestoların önüne geçmek için 32 ülkeye mektup yazarak, “Lütfen siyaset yapmayın” diye yalvardı. halbuki kendisi yıllardır kupaları siyasetin alasını yaparak veriyor.
elbet Katar, siyasal rejim, toplumsal eşitlik, hak, hukuk ve adalet açısından Dünya Kupası’nı hak etmiyor. Tüm bunları dışarıda tutup spor penceresinden baksak dahi bu tercih yanlıştı. Zira, her şeydilk evvel Katar bir futbol ülkesi. Fakaaat! Katar, futbolun en büyük finansörü!
İşte Dünya Kupası’nı ona götüren de bu özelliği. Futbol, Katar için petrol ve doğalgaz üzere stratejik bir eser. Katar, futbol topunu, milletlerarası arenada kendisine bir nevi muhafaza kalkanı olarak kullanıyor. Yani futbol onun için stratejik bir silah.
Katar’a Premier Lig’de niye karşı değilsiniz?
Kupanın Katar’a verilmesine reaksiyon gösteren Batı’nın iki yüzlü bir tavır ortasında olduğunu da vurgulamalı. Örneğin İngiltere, Katar’ı cinsiyet eşitliliğine karşı tavrından dolayı eleştiriyor ve FIFA’nın “Eylem yapmayın” mektubuna reaksiyon gösteriyor. Hey hat! Tıpkı İngiltere, Katar sermayesinin Premier Lig’de cirit atmasına ise hiç ses çıkartmıyor.
Danimarka’nın forma tedarikçisi Hummel, protesto babında “Formada logomuz görünmez olacak” dedi. Ah canım! Bu reklamla görünür olmaktan daha epey görünür olmayı başardınız!
Şekli protestolar yerine niye kupayı boykot etmiyorsunuz? Soğuk Savaş periyodunda Batı ve Doğu bloku karşılıklı olarak Olimpiyatları nasıl da boykot etmişti, değil mi?
Rusya tamam ya Irak’ı işgal eden ABD?
Anti-emperyalist bir tavır alanlar için kupayı ABD’nin düzenlemesi de kabul edilir değil, İngiltere’nin de Fransa’nın da… Kendi hudutları içiresinde üniversal pahalara uyar gözüken Batı’nın dünyanın öteki bölgelerinde atlarını koştururken üniversal pahaları ne derece önemsediği malum epeyce şaibelidir.
Misal, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali kabul edilemez. Eyvallah. Pekala ABD’nin Irak’a girmesi? Körfez Savaşı’ndan daha sonra ABD 1994 Dünya Kupası’nı düzenledi. Neredeydi üniversal pahaların savunucusu Batılılar! Ez cümle Katar 22 için hiç kimse samimi değil. Ortada büyük bir palavra dönüyor.
Katar saf değil lakin onu suçlayanlar da
Katar tersliğinde 35-40 derecelik sıcaklıklar da epey konuşuluyor. Birinci bakışta makul. Başka yanıyla futbolun dünya çapında büyük bir tutkuyla takip edilmesinin ana niçini onun her kaidede oynanması değil mi?
Sibirya buzunda da, Muson yağmurlarında da Amazon ormanlarında da oynanıyor. bu biçimde çölde niye oynanmasın? Değil mi ki Arap yarım adasında da futbol ligleri var ve 40 derecelerde futbol oynuyorlar… Unutmadan, 1986 Dünya Kupası da Meksika’nın yakıcı güneşinin altında oynatılmıştı. Maradona’nın buna isyanı tarih kitaplarında yer aldı. Hasılı Katar’a karşı çıkmanın bence en zayıf öne sürülen nedeni de bu sıcaklık problemi.
Katar, reaksiyonlara niye olan münasebetler bakımından hiç pak değil. Fakat başta ona reaksiyon gösterenler de hiç saf değil. Paka çıkmaların tek kaidesi var, o da boykottu. Ancak onlar laflaya laflaya bir daha de oraya gittiler.
Messi-Ronaldo finali hayal ediyoruz
Ne yazık ki futbol bir mazlum oyunu değil. Dünyanın en büyük endüstriyel oyunu. Haliyle kirli. Zira bu toptan dünyanın en büyük uydusu para. yıllardır tıpkı yörüngede parayla meşin yuvarlak.
‘Futbol dilencileri’, tüm kirliliğine karşın tutunacak hikayeler yaratmaya çalışacak. Ve 2022’nin en büyük hikayesinin başrolünde Lionel Messi ile Cristiano Ronaldo olacak. Muhtemelen ikisinin de son Dünya Kupası olacak. İkisinin de kaldıramadığı tek kupa. Epik bir son isteyeler, ikisini finalde kupa için oynarken düşlüyor. Bakalım futbolun ilahları, bunu başarabilecek mi?
Futbola bir istatistik olarak bakanlar için Messi-Ronaldo ikilisi gelmiş geçmiş büyük futbolcular. Bu büyüklükte istatistik kadar, estetik de var. Pele, Maradona ve Cruyff ile de kıyas götürebilirler. Lakin epey steril oldukları da su götürmez. Bu yanlarıyla ikisi de Pele’nin ekibinde yer alır. Maradona ile Cruyff, doğruları kadar yanlışlarıyla da var olan; politik tavırlara da sahip iki ikondu.
Messi ve Ronaldo ise endüstriyel çağın parayla çizilen çerçevesinden pek taşmadı. Onlar için ‘marka’larını parlak tutmak epey daha öncelikliydi. Politik ve toplumsal olaylara dair açıkça aldıkları bir tavır kelam konusu değil. Yakın periyodun bir diğer ikonu Zinedine Zidane da öyleydi. Ne Fransa’da kendisi üzere göçmenlerin uğradığı ayrımcılığa bir ses çıkartmıştır ne de anayurdu Cezayir’deki otoriter rejime karşı bir şut çekmiştir. Tersine, omuz omuza pozlar vermiştir.
İsa bugün gelse iki tweet’te perişan ederler!
Bakış açımızı daraltıp, yalnızca ‘futbolcu’ Messi ve Ronaldo diye gördüğümüzde, bu son fırsatı yeterli kullanmalıyız. Katar 22’de onları sindire sindire izlemeliyiz. Dijital çağ, ikon, kahraman falan tanımıyor. Bugün Mesih gelse dahi işi oldukça güç olur. İnsanları kendisine inandırmakta hayli zorluk çekebilir. İki tweet’te işi bitirilebilir!
bu biçimdesine tahammülsüz, bu biçimdesine kullan at bir tüketim çağındayız. Başarılı olanın haddinden çok arşa yükseltildiği, ancak en ufak tökezlemesinde de yerin 7 kat tabanına batırıldığı bir çağdır, dijital çağ. Bugünün dünyasında araf yok! Ya cennettesin ya da cehennemde… Dante’nin 35’i oldukçatan öldü! Kimsenin duvara posteri asılmıyor artık.
normal olarak bu gerçek bir tavır değil. Ahir vakit bize bunu tekraren ıspatlamıştır. İnsan birebir dersi almaktan usanmıyor. Her şeyin kıymetini kaybettiğinde anlıyor fakat dedim ya, bir daha de uslanmıyor…
İyi izleyin daha sonra pişman olursunuz
Ünlü İspanyol muharrir Javier Marias, ‘Vahşiler ve Duygusallar’ isimli nefis kitabında şu biçimde der: “yaşamın en berbat taraflarından biri, rastgele bir şeyin son defa ne vakit yaşanacağını yahut bizi heyecanlandıran bir şeyin ne vakit sona ereceğini nedeyse hiç bilmemektir. Çıktıkları vakitte onların, Bernhard yahut Benet’in son romanları olduğunu; Hitchcock, Ford, Welles yahut Bunuel’in son sinemaları olduğunu bilmiyorduk. Çok sık olarak sonuncusunun sonuncu olacağını bilmemiş ve olay nihayete erdiğinde o ana kadar olanın yetmediği, o son demlerin tadını şuurlu olarak çıkaramadığımız hissine kapılmışızdır: daha sonrasında dahasının olmayacağını bilseydik…”
Marias bu satırları Real Madrid’in ‘Enstrümantal Kahraman’ diye lakap taktığı Emilio Butragueno için döktürüyor. Hani “Bilseydim o dönem, Butragueno’nun son dönemiydi, her anını damıta damıta izlerdim” demeye getiriyor. Marias’ın yazıklanması bize küpe olsun.
Messi ve Ronaldo’nun son Dünya Kupası’nı şuursuzca harcamayalım. Bu iki futbol ikonunun son dansını sindire sindire, hürmet ede ede izleyelim. Ve sonuç ne olursa olsun, onları alkışlayalım. Zira bu kupayı alıp almamaları, onların yetenekleri ve bize sunduklarının kıymetini asla düşürmeyecek. Kir bulaştıranlara karşın ve inat, futbol ismine onlara peşinen minnet edelim…
2022 Dünya Kupası, tartışmalar eşliğinde bugün başlıyor. Hem siyasi hem toplumsal birebir vakitte sportif tartışmalar bunlar…
Fena biçimde 1978 Dünya Kupası’nı anımsatıyor Katar 2022… İkisi de insan hakları ihlalleri yapan otoriter rejimlerin yönettiği mesken sahipleri.
FIFA, adeta diktatör Vileda’yı ödüllendirmek için 78’i Arjantin’e ikram etti. Devrin Brezilyalı FIFA Lideri Joao Havelange, yoksul mahalleri duvarlar örerek memleketler arası medyadan gizleyen Arjantin’in kuvvetli bir iktisada sahip olduğunu söylemekten utanmamıştı!
Katar’a yönelik hayli ağır suçlamalar var…
Bugün de insan hakları, cinsiyet eşitliği ve farklı tercihlere karşı toleransı düşük olan Katar, Dünya Kupası’nı düzenliyor. Kuşkusuz Katar’ın iktisadı 78 Arjantin’den kuvvetli. Ki aslına bakarsan bu münasebet Katar’ın kupayı almış olmasının bir numaralı niçini.
Katar’da gerek stat, gerekse otel ve altyapı inşaatlarında binlerce göçmen emekçinin öldüğü argüman ediliyor. Milletlerarası insan hakları örgütleri, meyyit sayısını 30 binlerin üzerinde gösteriyor. Katar devletiyse, taş çatlasa 50-60 şahıstan kelam ediyor!
Katar kazanıyor FBI operasyon çekiyor
Katar’a kupanın verilmesinde rüşvet verildiği argümanları da yıllardır ortalıkta dolaşıyor. Hakikaten şu günlerde Netflix’te yayınlanan FIFA belgeselinde de bu iddiayı güçlendiren ispatlar var. Adaylık belgelerine bakıldığında 2022’nin ABD’ye verilmesi lazımdı. Lakin Katar kazandı.
Ne tesadüf ki FBI, FIFA’ya 2015’te operasyon çekti. İngiliz gazeteci Andrew Jennings, 2007’de ‘Faul: FIFA’nın Karanlık Yüzü’ isimli kitabında operasyonluk pek epey iddiayı ortaya sermesine karşın FBI’ın operasyon yapması için 2022’yi Katar’a kaybetmesi gerekmişti!
Ve bu sansasyonel operasyon epey şaşalı başlasa da güya zımnî bir uzlaşıyla, ‘üç-beş kötü’ adam üzerine yıkılarak, kapatıldı.
78 de 2010 da 2018 de şaibeliydi
bir daha de belgesel en azından bize şu bilgiyi teyit ediyor: FIFA uzun yıllardır şampiyonaları dağıtırken, adil değil. En başta FIFA Lideri, koltuğunu korumak ve büyük gelirler elde etmek için bu şampiyonayı büyük koz olarak kullanıyor. 78 Arjantin, 2010 Güney Afrika, 2018 Rusya ve 2022 Katar en şaibeli kupalar.
FIFA’nın bugün futboldan men ettiği Rusya, 2018 Dünya Kupası’nı aldığında da hayli demokratik bir ülke değildi. Ukrayna ile sıcak çatışmalar ortasındaydı. Bugünkü işgalin davullarını ta o senelerda gümbür gümbür çalıyordu.
Katar için futbol, petrol üzere stratejik silah
Katar’ı müdafaaya alan FIFA, protestoların önüne geçmek için 32 ülkeye mektup yazarak, “Lütfen siyaset yapmayın” diye yalvardı. halbuki kendisi yıllardır kupaları siyasetin alasını yaparak veriyor.
elbet Katar, siyasal rejim, toplumsal eşitlik, hak, hukuk ve adalet açısından Dünya Kupası’nı hak etmiyor. Tüm bunları dışarıda tutup spor penceresinden baksak dahi bu tercih yanlıştı. Zira, her şeydilk evvel Katar bir futbol ülkesi. Fakaaat! Katar, futbolun en büyük finansörü!
İşte Dünya Kupası’nı ona götüren de bu özelliği. Futbol, Katar için petrol ve doğalgaz üzere stratejik bir eser. Katar, futbol topunu, milletlerarası arenada kendisine bir nevi muhafaza kalkanı olarak kullanıyor. Yani futbol onun için stratejik bir silah.
Katar’a Premier Lig’de niye karşı değilsiniz?
Kupanın Katar’a verilmesine reaksiyon gösteren Batı’nın iki yüzlü bir tavır ortasında olduğunu da vurgulamalı. Örneğin İngiltere, Katar’ı cinsiyet eşitliliğine karşı tavrından dolayı eleştiriyor ve FIFA’nın “Eylem yapmayın” mektubuna reaksiyon gösteriyor. Hey hat! Tıpkı İngiltere, Katar sermayesinin Premier Lig’de cirit atmasına ise hiç ses çıkartmıyor.
Danimarka’nın forma tedarikçisi Hummel, protesto babında “Formada logomuz görünmez olacak” dedi. Ah canım! Bu reklamla görünür olmaktan daha epey görünür olmayı başardınız!
Şekli protestolar yerine niye kupayı boykot etmiyorsunuz? Soğuk Savaş periyodunda Batı ve Doğu bloku karşılıklı olarak Olimpiyatları nasıl da boykot etmişti, değil mi?
Rusya tamam ya Irak’ı işgal eden ABD?
Anti-emperyalist bir tavır alanlar için kupayı ABD’nin düzenlemesi de kabul edilir değil, İngiltere’nin de Fransa’nın da… Kendi hudutları içiresinde üniversal pahalara uyar gözüken Batı’nın dünyanın öteki bölgelerinde atlarını koştururken üniversal pahaları ne derece önemsediği malum epeyce şaibelidir.
Misal, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali kabul edilemez. Eyvallah. Pekala ABD’nin Irak’a girmesi? Körfez Savaşı’ndan daha sonra ABD 1994 Dünya Kupası’nı düzenledi. Neredeydi üniversal pahaların savunucusu Batılılar! Ez cümle Katar 22 için hiç kimse samimi değil. Ortada büyük bir palavra dönüyor.
Katar saf değil lakin onu suçlayanlar da
Katar tersliğinde 35-40 derecelik sıcaklıklar da epey konuşuluyor. Birinci bakışta makul. Başka yanıyla futbolun dünya çapında büyük bir tutkuyla takip edilmesinin ana niçini onun her kaidede oynanması değil mi?
Sibirya buzunda da, Muson yağmurlarında da Amazon ormanlarında da oynanıyor. bu biçimde çölde niye oynanmasın? Değil mi ki Arap yarım adasında da futbol ligleri var ve 40 derecelerde futbol oynuyorlar… Unutmadan, 1986 Dünya Kupası da Meksika’nın yakıcı güneşinin altında oynatılmıştı. Maradona’nın buna isyanı tarih kitaplarında yer aldı. Hasılı Katar’a karşı çıkmanın bence en zayıf öne sürülen nedeni de bu sıcaklık problemi.
Katar, reaksiyonlara niye olan münasebetler bakımından hiç pak değil. Fakat başta ona reaksiyon gösterenler de hiç saf değil. Paka çıkmaların tek kaidesi var, o da boykottu. Ancak onlar laflaya laflaya bir daha de oraya gittiler.
Messi-Ronaldo finali hayal ediyoruz
Ne yazık ki futbol bir mazlum oyunu değil. Dünyanın en büyük endüstriyel oyunu. Haliyle kirli. Zira bu toptan dünyanın en büyük uydusu para. yıllardır tıpkı yörüngede parayla meşin yuvarlak.
‘Futbol dilencileri’, tüm kirliliğine karşın tutunacak hikayeler yaratmaya çalışacak. Ve 2022’nin en büyük hikayesinin başrolünde Lionel Messi ile Cristiano Ronaldo olacak. Muhtemelen ikisinin de son Dünya Kupası olacak. İkisinin de kaldıramadığı tek kupa. Epik bir son isteyeler, ikisini finalde kupa için oynarken düşlüyor. Bakalım futbolun ilahları, bunu başarabilecek mi?
Futbola bir istatistik olarak bakanlar için Messi-Ronaldo ikilisi gelmiş geçmiş büyük futbolcular. Bu büyüklükte istatistik kadar, estetik de var. Pele, Maradona ve Cruyff ile de kıyas götürebilirler. Lakin epey steril oldukları da su götürmez. Bu yanlarıyla ikisi de Pele’nin ekibinde yer alır. Maradona ile Cruyff, doğruları kadar yanlışlarıyla da var olan; politik tavırlara da sahip iki ikondu.
Messi ve Ronaldo ise endüstriyel çağın parayla çizilen çerçevesinden pek taşmadı. Onlar için ‘marka’larını parlak tutmak epey daha öncelikliydi. Politik ve toplumsal olaylara dair açıkça aldıkları bir tavır kelam konusu değil. Yakın periyodun bir diğer ikonu Zinedine Zidane da öyleydi. Ne Fransa’da kendisi üzere göçmenlerin uğradığı ayrımcılığa bir ses çıkartmıştır ne de anayurdu Cezayir’deki otoriter rejime karşı bir şut çekmiştir. Tersine, omuz omuza pozlar vermiştir.
İsa bugün gelse iki tweet’te perişan ederler!
Bakış açımızı daraltıp, yalnızca ‘futbolcu’ Messi ve Ronaldo diye gördüğümüzde, bu son fırsatı yeterli kullanmalıyız. Katar 22’de onları sindire sindire izlemeliyiz. Dijital çağ, ikon, kahraman falan tanımıyor. Bugün Mesih gelse dahi işi oldukça güç olur. İnsanları kendisine inandırmakta hayli zorluk çekebilir. İki tweet’te işi bitirilebilir!
bu biçimdesine tahammülsüz, bu biçimdesine kullan at bir tüketim çağındayız. Başarılı olanın haddinden çok arşa yükseltildiği, ancak en ufak tökezlemesinde de yerin 7 kat tabanına batırıldığı bir çağdır, dijital çağ. Bugünün dünyasında araf yok! Ya cennettesin ya da cehennemde… Dante’nin 35’i oldukçatan öldü! Kimsenin duvara posteri asılmıyor artık.
normal olarak bu gerçek bir tavır değil. Ahir vakit bize bunu tekraren ıspatlamıştır. İnsan birebir dersi almaktan usanmıyor. Her şeyin kıymetini kaybettiğinde anlıyor fakat dedim ya, bir daha de uslanmıyor…
İyi izleyin daha sonra pişman olursunuz
Ünlü İspanyol muharrir Javier Marias, ‘Vahşiler ve Duygusallar’ isimli nefis kitabında şu biçimde der: “yaşamın en berbat taraflarından biri, rastgele bir şeyin son defa ne vakit yaşanacağını yahut bizi heyecanlandıran bir şeyin ne vakit sona ereceğini nedeyse hiç bilmemektir. Çıktıkları vakitte onların, Bernhard yahut Benet’in son romanları olduğunu; Hitchcock, Ford, Welles yahut Bunuel’in son sinemaları olduğunu bilmiyorduk. Çok sık olarak sonuncusunun sonuncu olacağını bilmemiş ve olay nihayete erdiğinde o ana kadar olanın yetmediği, o son demlerin tadını şuurlu olarak çıkaramadığımız hissine kapılmışızdır: daha sonrasında dahasının olmayacağını bilseydik…”
Marias bu satırları Real Madrid’in ‘Enstrümantal Kahraman’ diye lakap taktığı Emilio Butragueno için döktürüyor. Hani “Bilseydim o dönem, Butragueno’nun son dönemiydi, her anını damıta damıta izlerdim” demeye getiriyor. Marias’ın yazıklanması bize küpe olsun.
Messi ve Ronaldo’nun son Dünya Kupası’nı şuursuzca harcamayalım. Bu iki futbol ikonunun son dansını sindire sindire, hürmet ede ede izleyelim. Ve sonuç ne olursa olsun, onları alkışlayalım. Zira bu kupayı alıp almamaları, onların yetenekleri ve bize sunduklarının kıymetini asla düşürmeyecek. Kir bulaştıranlara karşın ve inat, futbol ismine onlara peşinen minnet edelim…