pandomim
New member
Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Finlandiya’nın NATO’ya üye olma sonucunı ve üyelik müracaat sürecindeki aktüel durumu, Finlandiya Dışişleri Bakanlığının Helsinki’de düzenlediği medya ziyareti kapsamında ortalarında AA muhabirinin de bulunduğu bir küme gazeteciye kıymetlendirdi.
FİNLANDİYA’YI NATO ÜYELİĞİNE MÜRACAAT KARARINA GÖTÜREN SÜREÇ
Haavisto, Finlandiya halkı içinde NATO üyeliğinin, geçen aralık, ocak ve şubat aylarına kadar hiç bir vakit yüzde 30’dan fazla takviye görmediğini belirtti.
ilk vakit içinderda aralıkta Rusya’nın kimin NATO’ya katılıp kimin katılamayacağına karar veren tondaki açıklamalarından rahatsızlık duyduklarını belirten Haavisto, “Büyük komşumuzun (Rusya) her şeydilk evvel Avrupa’nın güvenlik mimarisine hürmet duymadığını gördük.” dedi.
Haavisto, “Finlerin yüzde 50’den çoksının, tahminen de yüzde 60’ının NATO üyeliğini desteklediğini görüyoruz. sonrasındasında siyasi partiler de güvenlik konusundaki amaçlarını bir daha düşünmeye başladı ve birfazlaca toplantının akabinde NATO üyeliğine yönelik dayanakla sonuçlandı.” tabirini kullandı.
İki hükûmet raporunun parlamentonun önüne geldiğini anlatan Haavisto, bunlardan birincisinin NATO üyeliğini bir maksat olarak koymadan Avrupa’daki genel güvenlik değişiklikleri hakkında olduğunu, ötekinin ise parlamentonun NATO üyeliğinden yana olmasıyla birlikte, bu mevzuyu tartışmak üzere direkt NATO üyeliğini önerdiğini belirtti.
Haavisto, 200 parlamenterden 188’inin NATO üyeliği lehinde oy verdiğini hatırlattı.
NATO ülkeleri geçen yıl 1 trilyon doları aşkın savunma harcanması yaptı.
“ŞİMDİ ARTIK NATO ÜLKELERİNİN ELLERİNDEYİZ”
Haavisto, geçen hafta Washington’da ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ve birkaç senatörle yaptığı görüşmelerde NATO’nun bu mevzuyu nasıl ele alacağını değerlendirdiklerini belirterek “Şimdi artık NATO ülkelerinin ellerindeyiz. Bildiğiniz üzere Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu, buna çekince koyan NATO ülkeleri var. Ve alışılmış ki her NATO ülkesini Finlandiya ve İsveç’i üye olarak almanın uygun olacağına ve Avrupa güvenliğine net katkıda bulunduğumuza ikna etmeye çalışıyoruz.” dedi.
Finlandiya’nın gayrisafi ulusal hasılasının yüzde 2’sinden çoksını savunma bahislerine ayırdığını belirten Haavisto, ABD’den 64 F-35 uçağı alacaklarını ve savunma alanına katkı sunduklarını söylemiş oldu.
Haavisto, “Tabii ki NATO’ya getirdiğimiz en büyük sorun, Rusya ile 1300 kilometreden çok hudut. Ancak natürel ki gayemiz o sonu olabildiğince barışçıl tutmak.” diye konuştu.
Haziranda Madrid’te düzenlenecek NATO tepesinin bu süreçte belirleyici olacağını lisana getiren Haavisto, “Ancak doğal ki NATO ülkelerinin sürecine bağlı olarak gerekirse daha uzun bir vakit çizelgesine de hazırız.” dedi.
“HIRVATİSTAN TEMİNAT VERDİ”
Haavisto, Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic’in Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik müracaatına yönelik itirazına ait bir soruya “Üyeliğimiz için gecikme yahut olumsuz geri bildirim manasına gelebilecek her şeyden tasa duyuyoruz.” cevabını verdi.
Ülkede onay sürecinin parlamento ve hükûmetin elinde olduğuna dikkati çeken Haavisto, “Hırvatistan Başbakanı, Hırvatistan’ın bu hususta gecikmeye niye olmayacağı konusunda bana teminat verdi.” dedi.
Haavisto, NATO’nun açık kapı siyasetine işaret ederek “ABD’de bana yöneltilen bir soruya şu karşılığı verdim: Bu, beraberinde NATO’nun açık kapı siyasetinin işleyip işlemediği konusunda da bir test. Yani Finlandiya ve İsveç’in önünde kapı kapalıysa, bundan daha sonra artık NATO’nun açık kapı siyaseti olduğunu söylemek fazlaca sıkıntı.” diye konuştu.
Haavisto, Rusya’nın açıklamalarına tam olarak güvenilemeyeceğinin de Minsk Mutabakatlarına yaklaşımında görüldüğünü vurgulayarak “Temel olarak müzakere ettiklerini söylüyorlar lakin hem de Ukrayna hududunda asker topluyorlardı. Akabinde Rusya’dan komşusuna yönelik bu büyük atak geldi. Bu bizde büyük şaşkınlık yarattı.” tabirini kullandı.
“TÜRKİYE İLE GÖRÜŞMELER: BU SÜRECİN DEVAMININ GELECEĞİNDEN EPEY EMİNİM”
Haavisto, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik müracaatına yönelik itirazı hakkındaki bir soru üzerine, iki ülkenin üst seviye heyetlerini Ankara’ya gönderdiklerini hatırlattı.
Heyetlerin, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’la 5 saat boyunca pek uygun ve derin görüşmeler yaptığını söyleyen Haavisto, “Bu sürecin devamının geleceğinden çok eminim. Alışılmış ki masada çeşitli problemler var. Finlandiya’da ve İsveç’te de terör örgütü olarak gördüğümüz PKK sorunu var. PKK, AB’nin de terör örgütleri listesinde. Buna hiç kuşku yok. Şayet bunun büyük harflerle yazılması gerekiyorsa, tabir yerindeyse, bunu yapabiliriz.” dedi.
Haavisto, kimi Fin vatandaşlarının yahut ikili vatandaşların hudut dışı edilmesi konusunun da gündeme geldiğine dikkati çekerek “Bu daha epeyce, yasal süreçlerimizle ve mahkemelerimizin nasıl çalıştığıyla ilişkili bir şey. Ve mesela İsveç’te bir parlamento üyesinin hudut dışı edilmesi talebi olduğunda da biraz endişelendik. Meclise seçilmiş biri için bu biçimde bir şey talep etmek fazlaca büyük bir problem. ötürüsıyla bu konularda natürel ki ulusal mevzuatımıza epey sıkı uymak zorundayız.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’ye yönelik silah ambargolarına da değinen Haavisto, Türkiye’ye silah ticareti konusunda birtakım sınırlamalar getiren tek ülkenin kendileri olmadığını, “Bu kısıtlamalara ne olacak?” sorusunun Türkiye tarafınca gündeme getirildiğini belirterek “ötürüsıyla bu üç husus tartışılıyor. Tüm bu bahislere ait birtakım uzlaşmacı tahliller bulabileceğimizden pek eminim. Lakin alışılmış bu bununla birlikte, görüşmelerde her iki taraftan da güzel niyete gereksinim duyulan bir durum.” değerlendirmesinde bulundu.
Haavisto, ülkesinin Türkiye ile temaslarına ait şunları kaydetti:
“Şu ana kadar Türkiye ile bir müzakere temasımız var. İlkbaharda Türkiye’yi iki sefer ziyaret ettim. Ankara’da ve akabinde Antalya’da eksiksiz görüşmeler gerçekleştirdik. Bu ziyaretler sırasında Türkiye’den NATO üyeliğimiz için epeyce olumlu sinyaller vardı. ötürüsıyla, bu açıklamalardan kimileri bizim için hayli şaşırtan oldu, zira evvelki irtibat hayli, epeyce uygundu.”
“NATO’YA ÜYELİK İÇİN KESİN BİR TARİH SÖYLEMEK ZOR”
Ne vakit NATO’ya üye olabileceklerine ait bir varsayımının olup olmadığına ait ise Haavisto, “Daha evvel bana ‘Ne kadar süratli üye olabilirsiniz?’ diye soruldu. Cevabım şu biçimdeydi: ’30 üye ülke ve başkaları ile her şey yolunda giderse, sonbaharın sonunda NATO üyesi olabiliriz. Ekim başında olabiliriz, muhtemelen yıl sonundan evvel bile olabiliriz.'” değerlendirmesinde bulundu.
Haavisto, gelinen sürece dikkati çekerek “Şimdi olağan olarak, önümüzde birtakım pürüzler var. Türkiye ile görüşmelerimiz var, devam ediyor. O yüzden kesin bir tarih söylemek güç.” dedi.
“TÜRKİYE İLE BU DİYALOĞU SÜRDÜRMEYE HAZIRIZ”
Görüşmelerin akabinde Finlandiya’nın Türkiye’nin güvenlik tasalarını anlayıp anlamadığına ve bunları gidermek için adım atmayacağına ait bir soru üzerine Haavisto, “Tabii ki Türkiye ile görüştüğümüzde Türkiye’nin var olan telaşlarını gidermeye çalışıyoruz. Ancak şüphesiz kendi mevzuatımıza yahut mevzuat süreçlerimize de hürmet göstermeliyiz, kimse öbür ülkeler üzerinde kararları dikte edemez.” diye konuştu.
Haavisto, güvenlik telaşlarını öbür tasalardan ayırmaya çalıştıklarını vurgulayarak şu biçimde devam etti:
“Bu görüşmeler sırasında, Türkiye’nin birtakım güvenlik tasalarını ve benzerilerini derinlemesine ele aldığımızı düşünüyorum. Ve alışılmış ki Türkiye ile bu diyaloğu sürdürmeye hazırız. Bunun üyelik öncesi bir seferlik bir diyalog olmamasının değerli olduğunu düşünüyorum. Bu alışılmış ki NATO üyeliği sırasında Türkiye ve öbür ülkelerle, onların mevcut telaşlarını ve sorunlarını anlamak için bir diyalog da olabilirdi.”
Finlandiya’nın Türkiye’nin telaşlarını giderme konusunda olumlu adımlar atması lakin İsveç’in atmaması durumunda Finlandiya’nın süreci İsveç olmadan da sürdürüp sürdürmeyeceğine ait soruya ise Haavisto şu biçimde cevap verdi:
“Finlandiya, İsveç olmadan tek başına devam eder mi? elbette müracaatlarımız başka lakin, İsveç’le tarihi olarak hayli derin savunma iş birliğimiz var. Çok sayıda ikili savunma mukavelemiz var, hava alanını denetim ediyoruz ve donanma seviyesinde birlikte çalışıyoruz. Bence bu bölgeden her iki ülkenin de birebir anda üye olması NATO için faydalı olacaktır. Bu bölgenin güvenlik süreçlerine bakacak olursak her iki ülkenin de tıpkı anda gelmesinden NATO’nun en büyük faydayı sağlayacağını düşünüyorum. Bu bahse ait şu anki görüşümüz bu biçimde.”
Haavisto, NATO’ya üyelik müracaatının, NATO’nun beşinci unsurunun getirdiği güvenlik garantilerinin değerine dikkati çekerek “Bir AB üyesi olarak kıyaslama yaptığımızda, Ukrayna’ya takviye konusunda epeyce etkin bulunmasına karşın AB, NATO’nun sahip olduğu askeri eğitim ve altyapıdan mahrum. NATO, Avrupa seviyesinde tüm güvenlik bahislerinde iş birliğine sahip olan tek kuruluştur” değerlendirmesinde bulundu.
FİNLANDİYA’YI NATO ÜYELİĞİNE MÜRACAAT KARARINA GÖTÜREN SÜREÇ
Haavisto, Finlandiya halkı içinde NATO üyeliğinin, geçen aralık, ocak ve şubat aylarına kadar hiç bir vakit yüzde 30’dan fazla takviye görmediğini belirtti.
ilk vakit içinderda aralıkta Rusya’nın kimin NATO’ya katılıp kimin katılamayacağına karar veren tondaki açıklamalarından rahatsızlık duyduklarını belirten Haavisto, “Büyük komşumuzun (Rusya) her şeydilk evvel Avrupa’nın güvenlik mimarisine hürmet duymadığını gördük.” dedi.
Haavisto, “Finlerin yüzde 50’den çoksının, tahminen de yüzde 60’ının NATO üyeliğini desteklediğini görüyoruz. sonrasındasında siyasi partiler de güvenlik konusundaki amaçlarını bir daha düşünmeye başladı ve birfazlaca toplantının akabinde NATO üyeliğine yönelik dayanakla sonuçlandı.” tabirini kullandı.
İki hükûmet raporunun parlamentonun önüne geldiğini anlatan Haavisto, bunlardan birincisinin NATO üyeliğini bir maksat olarak koymadan Avrupa’daki genel güvenlik değişiklikleri hakkında olduğunu, ötekinin ise parlamentonun NATO üyeliğinden yana olmasıyla birlikte, bu mevzuyu tartışmak üzere direkt NATO üyeliğini önerdiğini belirtti.
Haavisto, 200 parlamenterden 188’inin NATO üyeliği lehinde oy verdiğini hatırlattı.
NATO ülkeleri geçen yıl 1 trilyon doları aşkın savunma harcanması yaptı.
“ŞİMDİ ARTIK NATO ÜLKELERİNİN ELLERİNDEYİZ”
Haavisto, geçen hafta Washington’da ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ve birkaç senatörle yaptığı görüşmelerde NATO’nun bu mevzuyu nasıl ele alacağını değerlendirdiklerini belirterek “Şimdi artık NATO ülkelerinin ellerindeyiz. Bildiğiniz üzere Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu, buna çekince koyan NATO ülkeleri var. Ve alışılmış ki her NATO ülkesini Finlandiya ve İsveç’i üye olarak almanın uygun olacağına ve Avrupa güvenliğine net katkıda bulunduğumuza ikna etmeye çalışıyoruz.” dedi.
Finlandiya’nın gayrisafi ulusal hasılasının yüzde 2’sinden çoksını savunma bahislerine ayırdığını belirten Haavisto, ABD’den 64 F-35 uçağı alacaklarını ve savunma alanına katkı sunduklarını söylemiş oldu.
Haavisto, “Tabii ki NATO’ya getirdiğimiz en büyük sorun, Rusya ile 1300 kilometreden çok hudut. Ancak natürel ki gayemiz o sonu olabildiğince barışçıl tutmak.” diye konuştu.
Haziranda Madrid’te düzenlenecek NATO tepesinin bu süreçte belirleyici olacağını lisana getiren Haavisto, “Ancak doğal ki NATO ülkelerinin sürecine bağlı olarak gerekirse daha uzun bir vakit çizelgesine de hazırız.” dedi.
“HIRVATİSTAN TEMİNAT VERDİ”
Haavisto, Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic’in Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik müracaatına yönelik itirazına ait bir soruya “Üyeliğimiz için gecikme yahut olumsuz geri bildirim manasına gelebilecek her şeyden tasa duyuyoruz.” cevabını verdi.
Ülkede onay sürecinin parlamento ve hükûmetin elinde olduğuna dikkati çeken Haavisto, “Hırvatistan Başbakanı, Hırvatistan’ın bu hususta gecikmeye niye olmayacağı konusunda bana teminat verdi.” dedi.
Haavisto, NATO’nun açık kapı siyasetine işaret ederek “ABD’de bana yöneltilen bir soruya şu karşılığı verdim: Bu, beraberinde NATO’nun açık kapı siyasetinin işleyip işlemediği konusunda da bir test. Yani Finlandiya ve İsveç’in önünde kapı kapalıysa, bundan daha sonra artık NATO’nun açık kapı siyaseti olduğunu söylemek fazlaca sıkıntı.” diye konuştu.
Haavisto, Rusya’nın açıklamalarına tam olarak güvenilemeyeceğinin de Minsk Mutabakatlarına yaklaşımında görüldüğünü vurgulayarak “Temel olarak müzakere ettiklerini söylüyorlar lakin hem de Ukrayna hududunda asker topluyorlardı. Akabinde Rusya’dan komşusuna yönelik bu büyük atak geldi. Bu bizde büyük şaşkınlık yarattı.” tabirini kullandı.
“TÜRKİYE İLE GÖRÜŞMELER: BU SÜRECİN DEVAMININ GELECEĞİNDEN EPEY EMİNİM”
Haavisto, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik müracaatına yönelik itirazı hakkındaki bir soru üzerine, iki ülkenin üst seviye heyetlerini Ankara’ya gönderdiklerini hatırlattı.
Heyetlerin, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’la 5 saat boyunca pek uygun ve derin görüşmeler yaptığını söyleyen Haavisto, “Bu sürecin devamının geleceğinden çok eminim. Alışılmış ki masada çeşitli problemler var. Finlandiya’da ve İsveç’te de terör örgütü olarak gördüğümüz PKK sorunu var. PKK, AB’nin de terör örgütleri listesinde. Buna hiç kuşku yok. Şayet bunun büyük harflerle yazılması gerekiyorsa, tabir yerindeyse, bunu yapabiliriz.” dedi.
Haavisto, kimi Fin vatandaşlarının yahut ikili vatandaşların hudut dışı edilmesi konusunun da gündeme geldiğine dikkati çekerek “Bu daha epeyce, yasal süreçlerimizle ve mahkemelerimizin nasıl çalıştığıyla ilişkili bir şey. Ve mesela İsveç’te bir parlamento üyesinin hudut dışı edilmesi talebi olduğunda da biraz endişelendik. Meclise seçilmiş biri için bu biçimde bir şey talep etmek fazlaca büyük bir problem. ötürüsıyla bu konularda natürel ki ulusal mevzuatımıza epey sıkı uymak zorundayız.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’ye yönelik silah ambargolarına da değinen Haavisto, Türkiye’ye silah ticareti konusunda birtakım sınırlamalar getiren tek ülkenin kendileri olmadığını, “Bu kısıtlamalara ne olacak?” sorusunun Türkiye tarafınca gündeme getirildiğini belirterek “ötürüsıyla bu üç husus tartışılıyor. Tüm bu bahislere ait birtakım uzlaşmacı tahliller bulabileceğimizden pek eminim. Lakin alışılmış bu bununla birlikte, görüşmelerde her iki taraftan da güzel niyete gereksinim duyulan bir durum.” değerlendirmesinde bulundu.
Haavisto, ülkesinin Türkiye ile temaslarına ait şunları kaydetti:
“Şu ana kadar Türkiye ile bir müzakere temasımız var. İlkbaharda Türkiye’yi iki sefer ziyaret ettim. Ankara’da ve akabinde Antalya’da eksiksiz görüşmeler gerçekleştirdik. Bu ziyaretler sırasında Türkiye’den NATO üyeliğimiz için epeyce olumlu sinyaller vardı. ötürüsıyla, bu açıklamalardan kimileri bizim için hayli şaşırtan oldu, zira evvelki irtibat hayli, epeyce uygundu.”
“NATO’YA ÜYELİK İÇİN KESİN BİR TARİH SÖYLEMEK ZOR”
Ne vakit NATO’ya üye olabileceklerine ait bir varsayımının olup olmadığına ait ise Haavisto, “Daha evvel bana ‘Ne kadar süratli üye olabilirsiniz?’ diye soruldu. Cevabım şu biçimdeydi: ’30 üye ülke ve başkaları ile her şey yolunda giderse, sonbaharın sonunda NATO üyesi olabiliriz. Ekim başında olabiliriz, muhtemelen yıl sonundan evvel bile olabiliriz.'” değerlendirmesinde bulundu.
Haavisto, gelinen sürece dikkati çekerek “Şimdi olağan olarak, önümüzde birtakım pürüzler var. Türkiye ile görüşmelerimiz var, devam ediyor. O yüzden kesin bir tarih söylemek güç.” dedi.
“TÜRKİYE İLE BU DİYALOĞU SÜRDÜRMEYE HAZIRIZ”
Görüşmelerin akabinde Finlandiya’nın Türkiye’nin güvenlik tasalarını anlayıp anlamadığına ve bunları gidermek için adım atmayacağına ait bir soru üzerine Haavisto, “Tabii ki Türkiye ile görüştüğümüzde Türkiye’nin var olan telaşlarını gidermeye çalışıyoruz. Ancak şüphesiz kendi mevzuatımıza yahut mevzuat süreçlerimize de hürmet göstermeliyiz, kimse öbür ülkeler üzerinde kararları dikte edemez.” diye konuştu.
Haavisto, güvenlik telaşlarını öbür tasalardan ayırmaya çalıştıklarını vurgulayarak şu biçimde devam etti:
“Bu görüşmeler sırasında, Türkiye’nin birtakım güvenlik tasalarını ve benzerilerini derinlemesine ele aldığımızı düşünüyorum. Ve alışılmış ki Türkiye ile bu diyaloğu sürdürmeye hazırız. Bunun üyelik öncesi bir seferlik bir diyalog olmamasının değerli olduğunu düşünüyorum. Bu alışılmış ki NATO üyeliği sırasında Türkiye ve öbür ülkelerle, onların mevcut telaşlarını ve sorunlarını anlamak için bir diyalog da olabilirdi.”
Finlandiya’nın Türkiye’nin telaşlarını giderme konusunda olumlu adımlar atması lakin İsveç’in atmaması durumunda Finlandiya’nın süreci İsveç olmadan da sürdürüp sürdürmeyeceğine ait soruya ise Haavisto şu biçimde cevap verdi:
“Finlandiya, İsveç olmadan tek başına devam eder mi? elbette müracaatlarımız başka lakin, İsveç’le tarihi olarak hayli derin savunma iş birliğimiz var. Çok sayıda ikili savunma mukavelemiz var, hava alanını denetim ediyoruz ve donanma seviyesinde birlikte çalışıyoruz. Bence bu bölgeden her iki ülkenin de birebir anda üye olması NATO için faydalı olacaktır. Bu bölgenin güvenlik süreçlerine bakacak olursak her iki ülkenin de tıpkı anda gelmesinden NATO’nun en büyük faydayı sağlayacağını düşünüyorum. Bu bahse ait şu anki görüşümüz bu biçimde.”
Haavisto, NATO’ya üyelik müracaatının, NATO’nun beşinci unsurunun getirdiği güvenlik garantilerinin değerine dikkati çekerek “Bir AB üyesi olarak kıyaslama yaptığımızda, Ukrayna’ya takviye konusunda epeyce etkin bulunmasına karşın AB, NATO’nun sahip olduğu askeri eğitim ve altyapıdan mahrum. NATO, Avrupa seviyesinde tüm güvenlik bahislerinde iş birliğine sahip olan tek kuruluştur” değerlendirmesinde bulundu.