Dolarda kalan kaybeder: Türk lirası için hareketli hafta

Ethereum

New member
Bankacılık Düzeneme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 21 Ekim’de dövizi olan şirketlere TL cinsinden kredi kullandırma konusunda getirdiği sonlandırmayı daha da zorlaştırdı. BDDK, cuma günü piyasaların kapanmasının akabinde duyurduğu kararla, TL cinsi kredi kullanabilecek şirketler için daha evvel 15 milyon TL olan döviz bulundurma sonunu 10 milyon TL’ye indirdi. Şura, bankadaki döviz ölçüsü; etkin büyüklüğünün ya da bir yıllık cirosunun yüzde 10’unu geçen şirketlere uygulanan kredi sınırlamasındaki oranı ise yüzde 5’e düşürdü.



MEVDUAT YAPISI DEĞİŞECEK

Bu düzenlemenin akabinde, şirketler stoklarındaki dövizi azaltmak zorunda kalacak. Dolar stokçularının kredi almasını zorlaştıran BDDK düzenlemesinin piyasadaki tesiri ise bugün görülecek. TL üstündeki döviz baskısını azaltacak düzenleme, bilhassa bankalardaki mevduat dağılım istikrarını değiştirecek. TL cinsi kredi almak isteyen şirketler, 1 Kasım tarihine kadar hesaplarındaki döviz ölçüsünü üçte bir oranında azaltmak durumunda. Bu mecburilik niçiniyle bu hafta piyasalarda TL lehine hareketlilik yaşanması bekleniyor. BDDK’nın aldığı karara takviye gelmeye de devam ediyor. İşte sivil toplum kuruluşları ve uzmanların görüşü:

Orhan Aydın


VATANINI SEVEN DÖVİZ STOKÇULUĞU YAPMAZ

Orhan Aydın (Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği Başkanı): Türk Lirası üstündeki döviz baskını kırmamız gerekiyor. ötürüsıyla bunu gerçekleştirebilmek için önlemler de alınmalı. Üretim için gereken orta malı, ham unsur, makine yatırımı yapacak olanların doğal olarak dövizle alışveriş yapması gerekiyor. Gereksinimin kadarını harca ve seni yönetim edecek kadarını da sakla. Lakin dövizden para kazanacağım sevdasına girme. Çünkü senin bu sevdan ülkemizin yarınlarından çalıyor, bugünlerine ziyan veriyor. Ha keza 2020 yılında 1 trilyon mevduat kullanırken bunun 1/3’ünün dövize gittiğini gördük. Burada bir suistimal oldu. Bu üzere uygulamaların önüne geçmek ve TL’nin üstündeki döviz baskısını kaldırmak ismine döviz stokçuluğunu önlemek gerekiyor ve BDDK’nın da bu tarafta atmış olduğu adım yerinde. Vatanını seven döviz stokçuluğu yapmamalı.

Prof. Dr. Sefer Şener


PARANIN ÜRETİME VE İSTİHDAMA GİTMESİ SAĞLANIYOR

Prof. Dr. Sefer Şener (İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi): Ucuza kredi alıp, bunu alternatif piyasalarda pahalandıran şirketler var. Bunun üzerine BDDK kredi piyasasına dönük sıkılaştırma adımı attı. Yani gaye, TL’ye olan ilgiyi artırmak. BDDK attığı adımlarla hem şirketlerin kasasında döviz tutmasını engelliyor, birebir vakitte TL’ye inancı ve Lira’laşmaya katkı sağlamaya çalışıyor. Kasasında 10 milyon TL’nin üzerinde dövizi bulunan niçin kredi alsın? Kimi işletmeler tam da bunu yapıyor. Kasasında dövizi olmasına, finansmana muhtaçlığı olmamasına karşın uygun kurallardaki krediyi alıyor. Bu yüzden asıl gereksinimi olan, kasasında dövizi bulunmayan firmaların düşük faizli krediden yararlanması zorlaşıyor. Bunu engellemek, kredilerin, üretime, istihdama, ihracata dönük gitmesi için de BDDK ek önlemler alıyor. Bu sayede kredilerden muhtaçlığı olan şirketlerin yararlanması sağlanıyor. bu biçimdece döviz ve altına giden kaynakların üretim ve istihdama yönelmesi sağlanıyor.

Bu tıp tedbirler yerinde

Prof. Dr. Murat Demiröz (İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi): Genel olarak piyasaya yapılan müdahaleleri gerçek bulmuyorum. Lakin, burada spekülatif bir durum var. Dünya konjonktürü de dikkate alındığında, ulusal paranın gücünü, finansal istikrarı korumak için BDDK’nın yaptığı üzere birtakım adımlar atılabilir. Yalnızca bu tedbirleri almak kâfi değil. Gerekirse BDDK ve bankalar, verilen kredilerin ne kadar yanlışsız yere gittiğini incelemesi lazım. Burada İslami Finans kurumları kullanılabilir. Zira onlar direkt yatırım alımı yapıyorlar. Para bu biçimdece direkt üretime ve yatırıma gidiyor.