Çavuşoğlu: Coğrafyamız bize her vakit tetikte olmayı öğretti

pandomim

New member
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İstanbul’da “Geleceği Şekillendirmek: Belirsizlikler, Gerçekler ve Fırsatlar” temasıyla düzenlenen TRT World Forum 2022 kapsamında “Çatışma Tahlili ve Barış İnşası: Global Liderliğin Geleceğini Şekillendirmek” başlıklı oturuma hitap etti.

Çatışmanın insan bağlantılarının bir gerçeği ve milletlerarası bağlantıların yanı sıra toplumların da ayrılmaz bir kesimi olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, kısa bir sükunet ve rahatlama devrinin akabinde memleketler arası bağlantılara bir daha çatışmaların hakim olduğunu belirtti.

Çavuşoğlu, bu sınama vakit içinderını geride bırakmak için tahlil ve arabuluculuk yeteneklerine muhtaçlıklarının olduğuna dikkati çekti.

Anlaşmazlıkları ele alırken iki geniş terim kullandıklarını söz eden Çavuşoğlu, bunların “çatışma yönetimi” ve “çatışma çözümü” olduğunu söylemiş oldu.

Çavuşoğlu, birçok insanın bu tabirleri özdeş kavramlar olarak kullandığını lakin aslında ortalarında felsefi bir fark olduğunu belirterek birinci ekolün çatışmaların çözülemeyeceğini, sırf yönetilebileceğini var iseydığını lisana getirdi.



Bakan Çavuşoğlu, çatışma idaresi teriminin daha fazlaca krizlerin tesirlerini denetim altına almaya odaklandığını ve tansiyonun azaltılmasıyla ilgili olduğunu belirtti.

İkinci ekolün ise çatışmaların çözülebileceğine inandığını vurgulayan Çavuşoğlu, semptomlardan fazla temel niçinlere odaklandığını söylemiş oldu.

Çavuşoğlu, birinci ekolün “kısa vadeli hedeflere” odaklandığını, ikincisinin de çatışmaların nasıl çözüleceği yahut önleneceği konusunda uzun vadeli bir korkuya sahip olduğunu söz etti.

“KRİZ ÇAĞINDAYIZ”

Kurallara dayalı bir nizamın yokluğunda giderek kaotik global bir görüntüye şahit olduklarına işaret eden Çavuşoğlu, “Kriz çağındayız. Bu sistemik değişim devrinde çatışmalar da dönüşüyor. Teknolojik gelişmeler ve globalleşme ile çatışmalar daha karmaşık, fazlaca katmanlı ve yaygın hale geldi.” dedi.

Çavuşoğlu, tarafların, sıkıntıların, yansıların ve çatışma araçlarının değiştiğini belirterek klasik savaşlarla, vekalet savaşlarıyla, iç çekişmelerle, asimetrik ve hibrit savaşlarla tıpkı anda karşı karşıya olduklarını lisana getirdi.

Barışı tehdit etmeye devam eden çeşitli donmuş çatışmaların olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, aslında bunların çatışmanın kendisi değil, tahlili dondurulmuş çatışmalar olduğunu vurguladı.

Çavuşoğlu, çatışan tarafların yaptırımlardan ticarete, dijital platformlardan güç ve besin kaynaklarına erişime kadar her şeyi silah haline getirdiğini belirterek “çatışma yönetimi” ve “çatışma çözümü” yaklaşımları içinde, çatışma tahliline yönelik kapsamlı bir yaklaşıma muhtaçlıkları olduğunu söylemiş oldu.

Etkili bir çatışma tahlili için kök niçinlere odaklanmak, diyalog kurmak, itimadı bir daha inşa etmek, liderlik sergilemek, risk almak ve harekete geçmek, yenilikçi sistemlere sahip olmak, alet çantasını güncellemek ve akademik toplum ile uygulayıcıların gücünü birleştirmek gerektiğini aktaran Çavuşoğlu, bugünün zorluklarının fazlaca taraflı iştirakleri gerektirdiğine vurgu yaptı.

Çavuşoğlu, İstanbul Tahıl Mutabakatı’nda Birleşmiş Milletler (BM)-Türkiye iştirakinin, dünyayı önemli bir besin krizinden kurtaran bir örnek olduğunu söylemiş oldu.

“RUSYA-UKRAYNA SAVAŞINDAKİ GAYRETLERİMİZ YAKIN PERİYOT ÖRNEKLERİDİR”

Bakan Çavuşoğlu, “Coğrafya yazgıdır. Coğrafyamız bize her vakit tetikte olmayı ve çeşitli çatışmaların tesirlerine karşı hazırlıklı olmayı öğretti. bu biçimdece dirençli bir toplum olduk. Ne olursa olsun düşmeyiz, yolumuza devam ederiz.” dedi.

Donmuş olanlar da dahil olmak üzere “küresel ihtilafların yüzde 60’ıyla çevrili olan Türkiye’nin”, arabuluculuğun ve ihtilaf tahlilinin bedelini de bildiğini vurgulayan Çavuşoğlu, bu niçinle barış arabuluculuğuna büyük yatırım yaptıklarını, BM, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve İslam İşbirliği Teşkilatında (İİT) 3 farklı Arabuluculuk Dostları Kümesine eş başkanlık eden tek ülke olduğunu söylemiş oldu.

Çavuşoğlu, İstanbul Arabuluculuk Konferansları’nın dünyanın dört bir yanından arabuluculuk uygulayıcılarını bir ortaya getiren en büyük yıllık global aktiflik olduğunu belirterek Dışişleri Bakanlığında da çeşitli ülkelerden geleceğin arabulucularını yetiştirdiklerini kaydetti.

Türkiye’nin Somali’den Venezuela’ya, Balkanlar’dan Orta Doğu’ya kadar kolaylaştırıcı yahut arabulucu olarak yüksek profili koruduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “Rusya-Ukrayna savaşındaki gayretlerimiz yakın periyot örnekleridir. Deneyimlerimize göre, başarılı bir arabuluculuk eforunun merkezinde inanç ve liderlik yatıyor.” dedi.

Çavuşoğlu, “Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan’ın diplomasi liderliği olmasaydı, tahıl muahedesinin uzatılması yahut esir takası mümkün olmazdı.” sözünü kullandı.

“TARAFLARI KAZAN-KAZAN FORMÜLLERİNE TEŞVİK ETMELİYİZ”

Çatışmaların sebepleri hakkında iki ana görüş olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, bunlardan birisinin çatışmaları “kaynakların kıtlığı” ve “güç ilişkileriyle” ilişkilendirdiğini aktardı.

Çavuşoğlu, bu görüşe bakılırsa, tarafların sonlu bir kaynağı denetim etmeye çalışmaları niçiniyle çatışmanın kaçınılmaz olduğunu söylemiş oldu.

İkinci yaklaşımın ise çatışmaların sebebini “algılarda bulduğunu” kaydeden Çavuşoğlu, bu görüşe göre de tarafların, maksatlarına birebir anda ulaşılamayacağına inandıklarını söz etti.

Bu cins çatışmaları ele almanın daha kolay olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “Arabulucunun başarısı, tarafları uyuşmazlıklarının somut sıkıntılardan çok algılarla ilgili olduğuna ikna etmesine bağlıdır. Biz de bu türlü hareket etmeliyiz. Akıllı ve sonuç odaklı yaklaşımlara gereksinimimiz var. Tarafları kazan-kazan formüllerine teşvik etmeliyiz. Ayrıyeten fazlaca çalışmalı ve yangınları denetimden çıkmadan söndürmeliyiz.” diye konuştu.

Çavuşoğlu, “Bu zorluklar karşısında hareketsiz durmayı göze alamayız. Bunun için de liderliğe ve hamasete muhtaçlığımız var.” değerlendirmesinde bulundu.