Bağımlılığımızı azaltan finansal istikrar

Ethereum

New member
Yaklaşık bir yıldır uygulanan Türkiye İktisat Modeli, finans piyasalarında esaslı bir dönüşüm sağladı. Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle başlayan ve Kur Muhafazalı Mevduat uygulamasıyla devam eden liralaşma siyaseti, Türkiye’nin finansal bağımlılığını azaltma yolunda kıymetli bir muvaffakiyet getirdi. Merkez Bankası’nın dün deklare ettiğı Finansal İstikrar Raporu, paranın nasıl bollaştığını sayılarla ortaya koydu. Düşük faizle hem işletmeler birebir vakitte vatandaş rahatladı, Türkiye’nin finansal bağımlılığı azaldı. Raporda, bankacılık dalının tarihî olarak en kuvvetli düzeyine ulaşan faal kalitesi göstergelerinin daha da güzelleştiği, tahsili gecikmiş alacak oranının yüzde 2,2 ile tarihî olarak en düşük düzeye gerilediği bildirildi.

9 AYDA 878 MİLYAR TL İŞLETME KREDİSİ

Makroihtiyati düzenlemelerin katkısıyla ihracat ve yatırım oranı daha yüksek olan imalat bölümü firmalarının kredilerden aldığı hisse artmaya devam ediyor. Uygulanan siyasetler yardımıyla; KOBİ, ihracat ve yatırım kredileri bu yılın ocak-eylül periyodunda evvelki yıla kıyasla 12 kat artışla 65 milyar TL’den 878 milyar TL’ye çıktı. Gerçek bölümün net döviz açık durumu 2022’de 32,7 milyar dolar azalarak son 12 yıldaki en düşük düzey olan 89,1 milyar dolara geriledi.

MEVDUATIN YARISI TL

Hanehalkı ve gerçek dalın finansal dayanıklılık göstergelerinde güzelleşme devam ediyor ve emsal ülkelere nazaran olumlu tarafta ayrışıyor. Vatandaşın TL mevduatı ve TL cinsinden finansal varlıkları besbelli seviyede artarken, yabancı para mevduat tercihi azalıyor. Bankalardaki döviz mevduatında son iki haftada 6 milyar dolarlık çözülme oldu. Bankalardaki mevduatın TL ve yabancı para istikrarı yarı yarıya yaklaştı. 18 Kasım ile biten haftada bankalardaki 8 trilyon 661 milyar liralık mevduatın 4 trilyon 278 milyarı TL, 4 trilyon 382 milyarı ise yabancı para cinsi mevduatlardan oluştu.

VATANDAŞIN BORCU 2,5 YILDIR AZALIYOR

Gelişmiş ülkelerin uzun vadeli tahvil getirilerindeki oynaklık ve fonlama maliyetlerindeki artışın, gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarına ait riskleri canlı tuttuğu aktarılan raporda, Türkiye’de emsal ülkelere nazaran çok düşük olan hanehalkı borçluluğunun, son 10 çeyrek boyunca kesintisiz azalmaya devam ettiği vurgulandı. Raporda, hanehalkı borçluluğunun büyük ölçüde sabit gelirli bölüme ilişkin olmasının hanehalkının borç ödeme performansına ait göstergeleri daha da sağlamlaştırdığınin altı çizildi.

REEL KESİMİN KASASI SAĞLAM

Raporda; gerçek bölümün finansal varlıklarının, yükümlülüklerine bakılırsa daha kuvvetli artışını sürdürdüğü, likidite, kârlılık ve borç ödeme göstergelerinin olumlu seyrettiği vurgulandı. Gerçek bölüm firmalarının yabancı para borçlarını azaltmaya devam ettiği aktarılan raporda, “Kur riski görünümündeki düzgünleşme de sürüyor. Firmaların yurt dışı finansmana erişimi ve dış borç yenileme oranındaki yüksek düzey korunmakta. Gerçek kesim firmalarının kârlılığı, kuvvetli seyreden iktisadi faaliyet, ihracat ve stok bir daha değerlemelerinin tesiriyle artmakta. Firmaların borç ödeme kabiliyetine ve likiditesine yönelik göstergelerdeki güzelleşme korunmakta” denildi.

BANKALARA İNCE MESAJ

Merkez Bankası, yılın son finansal istikrar raporunda bankalara mevduat ve kredi büyümesi üzerinden ileti verdi: “Azalan dış borca rağmen bankaların döviz likiditelerini yüksek seviyede tutuyor. Bu durum muhtemel şoklara karşı sistemin direncini kuvvetli kılmaktadır. Bilançolardaki liralaşma ile TL mevduatta gerçekleşen kuvvetli büyüme genel likidite görünümünü desteklerken, TL kredi büyümesi TL mevduat büyümesinin gerisinde seyretmektedir.”

TAHSİLİ GECİKMİŞ ALACAK ORANI EN DÜŞÜK SEVİYEDE

Vatandaşın ve gerçek kesim bilançolarının güçlenmesi yardımıyla, bankaların etkin kalitesi güzelleşmeye devam ediyor. “Tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 2,2 ile tarihî olarak en düşük düzeye indi” denilen raporda, yakın izlemede bulunan kredi oranındaki güzelleşmenin devam ettiği aktarıldı. Raporda, “Yurt ortasında bollaşan kaynak yardımıyla bankaların dış borcu azaldı. kuvvetli yabancı para varlığı yardımıyla tamponları ile bankaların likidite şoklarına karşı sağlam yapısı korunmaktadır” denildi.

BANKALARIN DÖVİZ BORCU AZALIYOR

Raporda, bankacılık bölümünün YP dış borcu azalmaya devam ederken kuvvetli YP likidite tamponlarının korunmasının likidite şoklarına karşı bankaların dayanıklılığını artırdığı açıklandı. Raporda, bankaların dış borçları azalırken, kuvvetli yabancı para likidite tamponları ile likidite şoklarına karşı sağlam yapısının korunduğu vurgulandı. Global finansal şartlardaki sıkılaşma ve jeopolitik riskler niçiniyle dış borç maliyetlerinin yükseldiğine işaret edilen raporda, buna rağmen Türk bankalarının kuvvetli bir borç geri ödeme ve yenileme performansı sergilediği vurgulandı.